عنوان درس: تاريخ معاصر ايران
مقدار ساعت درس: 48
نوع درس: نظري
پيش‌نياز: ندارد
هدف: بررسی تحولات مهم ايران از مشروطيت تا کنون، با تأکيد بر تحولات مهم فرهنگي، اقتصادي، اجتماعي و سياسي بعد از انقلاب اسلامي
سرفصل¬ها
کليات: ضرورت، اهمیت و منابع
مفاهيم: تاريخ معاصر، انقلاب، قيام و نهضت
عصر قاجار
- خاندان قاجار (تبار شناسی، زمينه‌ها و عوامل برآمدن، پادشاهان قاجار، ساختار حکومت و مهم¬ترین اقدامات)
- مهمترین تحولات سیاسی داخلی (نهضت تنباکو و انقلاب مشروطه: زمینه¬ها، اسباب، چگونگی، پیامد و سرانجام)
- مهترین تحولایت سیاسی خارجی(روابط خارجی، قراردادها، جنگ¬ها و ...)
- وضعيت ديني و مذهبي(معرفي مهم‌ترين جریان¬ها و عالمان ديني و عملکرد آنان، فرق انحرافي: بابيت، بهائيت، شيخيه، فراماسونري و ...)
- وضعيت اجتماعي و اقتصادي
- سقوط قاجاريه (زمينه‌ها، عوامل و پيامدها)
عصر پهلوي
- خاندان پهلوی (تبار شناسی، زمينه‌ها و عوامل برآمدن، شخصيت و عملکرد رضاخان و محمدرضا پهلوي و ساختار حکومت)
- مهمترین تحولات سیاسی داخلی و خارجی (احزاب و شخصيت‌هاي سياسي، تصرف ایران و سقوط رضاخان، کودتای 28 مرداد، مهم-ترین قراردادها و قیام 15 خرداد )
- وضعيت ديني و مذهبي (معرفي مهم¬ترین جریان¬ها و عالمان ديني و عملکرد آنان، ایدئولوژی رژیم پهلوی و اقدامات ضد دینی، فعاليت‌هاي فرق انحرافي: بهائيت، فراماسونري و ...)
- وضعيت اجتماعي و اقتصادي
- سقوط پهلوي (زمينه‌ها، عوامل و پيامدها)
عصر انقلاب اسلامي
- چرايي و چگونگي رويش انقلاب اسلامي و برآمدن جمهوري اسلامي
- اهداف و آرمان‌هاي انقلاب اسلامي
- جريان‌ها و گروه‌هاي مؤثر در انقلاب اسلامي
- جريان‌هاي مذهبي (روحانيت و مرجعیت، مؤتلفه اسلامي، هیئت‌های مذهبی، روشنفکران ديني و ...)
- جريان‌هاي غيرمذهبي (مجاهدین خلق، چريک‌هاي فدايي خلق، حزب توده، روشنفکران غيرمذهبي)
- برخورد قدرت هاي جهاني با انقلاب اسلامي
- تثبيت انقلاب اسلامي
- جنگ تحمیلی و دفاع مقدس
- کارآمدی جمهوری اسلامی (فرهنگی، علمی، سیاسی، اقتصادی، نظامی و ...)
- تأثير انقلاب اسلامي بر اوضاع جهان و بيداري اسلامي
شيوه ارزشيابي
فعاليت کلاسي تحقيق آزمون کتبي
3 2 15
روش تدريس: تلفيقی
ابزار و امکانات: وايت برد، پاور پوينت
منابع
متن آموزشي: ندارد
منبع اصلی:
1. تاريخ معاصر ايران؛ جلال‌الدين مدني؛ قم: جامعه مدرسين، 1359.
2. انقلاب اسلامی ایران، محمد جواد نوروزی، قم: موسسه امام خمینی، 1392.
3. جريان‌ها و سازمان‌های مذهبی- سياسی ايران؛ رسول جعفريان؛ تهران: خانه کتاب، 1387.
4. تاريخ تحولات سياسي؛ موسي نجفي و موسي فقيه حقاني؛ تهران: موسسه مطالعات معاصر ايران، 1381.
منبع فرعی:
1. انقلاب اسلامي (زمينه‌ها و پيامدها)؛ منوچهر محمدي؛ قم: نشر معارف، 1380.
2. انقلاب اسلامي و ريشه‌هاي آن؛ عباسعلي عميد زنجاني؛ تهران: نشر کتاب سياسي، 1368.
3. پژوهشي در تاريخ معاصر ايران: برخورد شرق و غرب در ايران (۱۹۵۰ - ۱۹۰۰)؛ مريم ميراحمدي؛ مشهد: آستان قدس رضوي، ۱۳۶۸ .
4. بررسي و تحليلي از: نهضت امام خميني؛ حميد روحاني؛ تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامي، ۱۳۷۶.
5. نهضت روحانيون ايران؛ علي دواني؛ تهران: موسسه خيريه و فرهنگي امام رضا،۱۳۶۰.