سر فصل عنوان درس: شیوه های تعامل با پیروان مذاهب اسلامی

عنوان درس:
شیوه های تعامل با پیروان مذاهب اسلامی
مقدار ساعت درس: 16 ساعت
نوع درس: نظری
پیش نیاز: ندارد
هدف: شناخت و بررسی مبانی و شیو ههای تعامل و زندگی مسالمت آمیز با پیروان
مذاهب اسلامی بر اساس قرآن و سنت نبوی و اهل بیت علیهم السلام
سرفص لها:
1. کلیات: )مفاهیم، اهمیت و ضرورت، پیشینه و منابع(
2. اصول و محورهای تعامل از دیدگاه قرآن و سنت )عقیده به توحید، پیروی از رسول
خدا صلی الله علیه و آله و سلم، اخوت دینی، رعایت ظواهر اسلام، تحقیق و انتخاب بهترین،
باور به یکسانی در آفرینش، حفظ و حراست از دین، وحدت امت اسلامی(
3. اسباب و شیو ههای تعامل از منظر قرآن و سنت:
3.1 . شیو ههای تعامل در قرآن )احترام برای جذب د لها، امر به معروف و نهی
از منکر، اجرای قسط و عدل، تعاون در کارهای نیک، تلاش در جهت ا ج یاد
صلح و سازش، عفو و گذشت، تکیه بر علم و آگاهی برای حل مشکلات
و نیازها، پاداش نیکی به نیکی برتر، دعا و طلب آمرزش برای مسلمانان،
مشورت، لزوم رأفت و رحمت، استفاده از مشترکات، نرم گویی(؛
3.2 . شیو ههای تعامل پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم در گسترش
اسلام )اظهار دعوت، استفاده از موقعی تهای مناسب، ا ج یاد اخوت و برادری
ب ن ی مسلمانان، سخ تگیری نکردن همراه با اجرای عدالت(؛
3.3 . شیو ههای تعامل در سیره اهل بیت علیهم السلام )گفت و گو و بیان
حقایق در فرص تهای مناسب، برخورد با مردم بر اساس اخلاق و رسوم
261
رشتۀ مذاهب اسلامی )سطح سه(
خودشان، برپایی نماز جماعت، طرح پرسش و پاسخ به آن، تقیه، تعامل و گفت
و گو در سیره امیرالمؤمن ن ی علی علیه السلام )تعامل و همکاری، تعامل انتقادی
امام علی علیه السلام با خلفا(، چگونگی تعامل و گفت و گو در سیره
دیگر ائمه علیهم السلام؛
3.4 . شیو ههای تعامل در سیره علما:
3.4.1 . شیوه تعامل علمای امامیه )سید جمال، آیت الله بروجردی، امام موسی
صدر، آیت الله سیستانی و...(؛
3.4.2 . شیوه تعامل علمای اهل سنت )ابوحنیفه، شافعی، احمدبن حنبل، شیخ
شلتوت و...(.
4. آسی بشناسی تعامل با م خ �الف ن ی:
4.1 . آسی بشناسی تعامل از دیدگاه قرآن )موانع و آفات تعامل، ج تسس و
بدگمانی، اعتماد و پیروی از گزار شهای فاسقان، سبّ و دشنام، بکار
بردن واژ ههای ناپسند و تند، دوستی با دشمنان اسلام و پذیرش حاکمیت آنان،
پیروی از شیطان و وسوس ههای شیطانی، تفرقه، پراکندگی و پیروی از را ههای
گوناگون(؛
4.2 . آسی بشناسی تعامل از دیدگاه سنت )کینه و دشمنی، پیجویی عیوب،
قتل و کشتار، حرمت شکنی، تعصب و فخر فروشی، لعن، دشنام و هتک
حرمت مؤمن، تحقیر و اهانت، مراء و جدال بی حاصل، تکفیر، افشای اسرار
یکدیگر و ترویج فحشا، تهمت، ستم کردن و ستم پذیرف ن ت و همدستی با
دشمنان، نفاق و دورویی، اختلاف و تفرقه و گروه گرایی و...(؛
4.3 . آسی بشناسی تعامل از نگاه علما و دانشمندان اسلامی )نسب تهای ناروا،
نفوذ رذایل اخلاقی در ب ن ی مسلمانان، تعصب نسبت به فرق های خاص، بدبینی،
دشمنی و اختلاف، اهانت و تکفیر، نقش اجتهاد در برطرف کردن نزاع و
اختلاف، بررسی فتوای تکفیر در ب ن ی مذاهب اسلامی(.
262
کلیات، برنامه درسی و سرفصل دروس رشت هها و گرای شهای تخصصی
حوزه دانشی «کلام، ادیان، مذاهب و فرق » )جلد دوم(
5. روش نقد علمی آرا و نظرات مذاهب اسلامی
شیوه ارزشیابی:
فعالیت کلاسی تحقیق آزمون کتبی سمینار
---- 15 ---- 5
روش تدریس: عمومی
ابزار و امکانات: مرسوم
م ن ت آموزشی: ندارد
منبع اصلی:
1. احتجاج، احمد بن علی ابن ابی طالب طبرسی، دار الکتب الاسلامیه، 1381 ش.
2. الوحده الاسلامیه، سید محمدباقر حکیم، م ج �مع جهانی اهل بیت علیهم السلام،
1425 ق.
3. من لا یحضره الفقیه، تصحیح و تعلیق علی اکبر غفاری، محمدبن علی ابن بابویه،
)شیخ صدوق(، قم، جامعۀ مدرس ن ی، ب یتا.
4. مبانی و روش اندیشه علمی امام صادق علیه السلام، احمد پاکتچی، دانشگاه امام
صادق علیه السلام، چاپ اول، 1391 .
5. امام صادق علیه السلام و مذاهب اهل سنت )دوره 8 جلدی(، اسد حیدر، دانشگاه
ادیان و مذاهب، چاپ چهارم، 1396 .
6. همبستگی مذاهب اسلامی، عبدالکریم بی آزار شیرازی، دانشگاه مذاهب اسلامی،
1378 ش.
7. شیو ههای تعامل و همزیستی مذاهب اسلامی، حس ن ی رجبی، آثار نفیس، قم،
1388 ش.
8. استراتژی وحدت در اندیشه اسلام، سید احمد موثقی، بوستان کتاب، چاپ دوم،
1376 ش.
263
رشتۀ مذاهب اسلامی )سطح سه(
9. شیو ههای مواجهه با م خ �الفان در سبک زندگی پیامبرصلی الله علیه و آله و اهل بیت
علیهم السلام، سید محمد امام، نشر مؤسسه آل یاس ن ی، 1397 ش.
منبع فرعی:
1. فن التعامل مع الناس، دایل کایرنیغی، مکتبه ا ج لزیره الوَرد، قاهره، 2010 م.
2. آداب مناظره و گفت و گو در اصول دین، آیت الله سید علی حسینی میلانی،
انتشارات الحقایق، چاپ دوم، قم، 1390 ش.
3. مناظره و تبلیغ، فن مناظره، م ج �ادله، مغالطه و خطابه، محمدباقر شریعتی سبزواری،
بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعودعجل الله تعالی فرجه الشریف، مرکز خ تصصی امامت
و مهدویت، قم، 1389 ش.
4. مبانی همزیستی مسالمت اجتماعی در اسلام، عبدالعزیز ساشادینا، ترجمه سید
محمدرضا هاشمی، قم، نشر ادیان، 1386 ش.
5. آداب گفت و گو و مناظره از دیدگاه قرآن و روایات، علی اصغر رضوانی، دلیل ما،
1387 ش.
6. روابط امام علی علیه السلام و خلفا به روایت نهج البلاغه، حس ن ی رجبى، سید مهدى
موسوى کاشمرى و احمد رهدار، مؤسسه آموزشی پژوهشی مذاهب اسلامی، قم، چاپ اول،
.1384
7. سبک زندگی پیامبرصلی الله علیه و آله و اهل بیت علیهم السلام در مواجهه با دیگران،
علی نقی فقیهی، حس ن ی ج نفی، سمیه دریساوی، م ج �له سراج منیر، شماره 19 ، تابستان 1394 .
8. دائره المعارف سبک زندگی اهل بیت علیهم السلام، غلامرضا حیدری ابهری، نشر
قدیانی، 1397 ش.
9. سیره الائمه الاثنی عشر علیهم السلام، هاشم معروف الحسنی، دارالتعارف للمطبوعات
، ۱۴۱۱‎ق .
10 . تقیه مداراتى، محمّد فاضل لنكرانى، گروه ارشاد حجاج ایرانى، 136