سر فصل عنوان درس: مسائل اساسی مهدویت

عنوان درس:
مسائل اساسی مهدویت
مقدار ساعت درس: 32 ساعت
نوع درس: نظری
پیش نیاز: ندارد
هدف: تحلیل و ارزیابی مقایس های دیدگاه متکلمان امامیه با معتزله، اشاعره و ماتریدیه
در مباحث اساسی و اختلافی مهدویت مانند: نَسَب، ولادت، علائم ظهور و غیبت به همراه نقد
آراء و پاسخ به شبهات آن ها
سرفص لها:
1. کلیات: )مفاهیم، ضرورت و اهمیت، پیشینه و منابع(
2. اصالت آموزه مهدویت:
2.1 . از منظر آیات:
2.1.1 . از دیدگاه شیعه:
2.1.1.1 . ولقد کتبنا فی الزّبور...؛
2.1.1.2 . ونرید أن نمنّ علی الّذین استضعفوا...؛
2.1.1.3 . وعد الله الّذین آمنوا...؛
2.1.1.4 . ولکلّ وجهة هو مولّیها...؛
2.1.1.5 . بقیت الله خیرٌ لکم...؛
2.1.1.6 . هو الّذی أرسل رسوله بالهدی... .
2.1.2 . از دیدگاه اهل سنت.
2.2 . از منظر روایات:
2.2.1 . گون هشناسی منابع؛
2.2.2 . گون هشناسی روایات؛
377
رشتۀ امامت؛ «اما مشناسی » )سطح چهار(
2.2.3 . اعتبار شناسی روایات:
2.2.3.1 . منبعی وسندی؛
2.2.3.2 . متنی و محتوایی.
2.3 . از منظر تاریخ.
3. دیدگا ههای مهدویت:
3.1 . مهدویت نوعی )وصف عنوانی(؛
3.2 . مهدویت شخصی غیر مع ن ی؛
3.3 . مهدویت شخصی مع ن ی.
4. مصدا قشناسی مهدویت:
4.1 . تبی ن ی مصداق حقیقی مهدی:
4.1.1 . عرب؛
4.1.2 . قریش؛
4.1.3 . بنی هاشم؛
4.1.4 . از نسل پیامبرصلی الله علیه و آله؛
4.1.5 . نسل حضرت امیر و حضرت زهراعلیهما السلام؛
4.1.6 . نسل امام حس ن ی علیه السلام؛
4.1.7 . نسل امام حسن عسکری علیه السلام.
4.2 . بررسی دیدگا ههای م خ �الف:
4.2.1 . نظریه عیسی بن مریم و نقد آن؛
4.2.2 . فردی از نسل سادات حسنی و نقد آن.
5. دیدگا ههای فریق ن ی در تولد و حیات حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف:
5.1 . باورمندان به تولد؛
5.2 . باورمندان به حیات؛
5.3 . باورمندان به ملاقات؛
378
کلیات، برنامه درسی و سرفصل دروس رشت هها و گرای شهای تخصصی
حوزه دانشی «کلام، ادیان، مذاهب و فرق » )جلد دوم(
5.4 . نقد دیدگاه منکران تولد و حیات.
6. صفات حضرت مهدیعجل الله تعالی فرجه الشریف:
6.1 . ویژگ یهای شخصی )نام، نسب و...(؛
6.2 . ویژگ یهای جسمانی؛
6.3 . ویژگ یهای اخلاقی؛
6.4 . ویژگ یهای میراثی حضرت؛
6.5 . افضلیت بر انبیاء )همراهی حضرت عیسی علیه السلام(.
7. شرایط و علایم آخر الزمان و ظهور:
7.1 . علایم قیامت؛
7.2 . علایم ظهور مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف.
8. ویژگ یهای حکومت حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف:
8.1 . جهان شمولی؛
8.2 . عدالت محوری؛
8.3 . احیا دین و سنت رسول الله.
9. رجعت:
9.1 . پیشینه رجعت در ادیان الهی؛
9.2 . آیات و روایات دال بر اصل رجعت؛
9.3 . پاسخ به شبهات رجعت.
شیوه ارزشیابی:
فعالیت کلاسی تحقیق آزمون کتبی سمینار
---- 12 ---- 8
روش تدریس: مرسوم
ابزار وامکانات: عمومی
379
رشتۀ امامت؛ «اما مشناسی » )سطح چهار(
م ن ت آموزشی: ندارد
منبع اصلی:
1. منتخب الأثر فی الإمام الثانی عشر علیه السلام، آیت الله لطف الله صافی گلپایگانی،
لطف الله، دارالمرتضی، 1429 .
2. تا ظهور )پژوهشی جامع پیرامون آموزه و مباحث مهدویت(، ج نم الدین طبسی، مركز
خ تصصی امامت و مهدویت، 1388 .
3. المهدی المنتظر فی ضوء الاحادیث و الآثار الصحیحه و اقوال العلما و آراء الفرق المختلفه،
عبد العظیم بستوی، تبیان، 1387 .
منبع فرعی:
1. كمال الدین و تمام النعمة، محمد بن علی بن بابویه قمی )شیخ صدوق(، جامعه
مدرس ن ی، 1429 ق.
2. الغیبة، محمد بن ابراهیم نعمانی، الأعلمی، 1403 .
3. الغیبة، محمد بن حسن طوسی )شیخ طوسی(، دار الکتب الاسلامیة، 1423 .
4. الس ن ن الواردة فی الف ن ت و غوائلها و الساعة و اشراطها، عثمان بن سعید الدانی مقری،
دارالکتب العلمیة، 1418 .
5. تاریخ ابن خلدون، محمد بن محمد ابن خلدون، دارالفکر، 1401 ق.
6. الطریق الی المهدی المنتظر، سعید ایوب، الغدیر، بیروت، 1998 م.
7. منهاج السنة النبویة، احمد بن عبدالحلیم بن تیمیه حرانی )ابن تیمیه(، دار ابن حزم،
قاهرة، 1430 .
8. تحفه اثنی عشریة، عبدالعزیز دهلوی، افست، از روی چاپ لاهور پاکستان، انتشارات
سهیل اکیدیمی، 1396 .
9. القول المختصر فی علامات المهدی المنتظر، احمد بن محمد بن حجر هیتمی، دار
التقوی، 1434 ق.
380
کلیات، برنامه درسی و سرفصل دروس رشت هها و گرای شهای تخصصی
حوزه دانشی «کلام، ادیان، مذاهب و فرق » )جلد دوم(
10 . ضحی الإسلام، احمد ام ن ی، دارالکتاب العربی، 1425 ق.
11 . المسیح الدجال قرائة سیاسیة فی أصول الدیانات الکبرى، سعید ایوب، قاهره، 2011 م.
12 . المهدی المنتظر فی ضوء الأحادیث و الآثار الصحیحة، عبدالعلیم بستوی، تبیان، 1387 .
13 . الإذاعة لما کان و ما یکون ب ن ی یدی الساعة، صدیق حسن خان، دار التعارف، ب یتا.
14 . تفسیر المنار، سیدمحمد رشید رضا، دار الفکر، ب یتا.
15 . الرد علی من کذب بالأحادیث الصحیحة الواردة فی المهدی، عبدالمحسن بن حمد
العباد، م ج �لة ا ج لامعة الإسلامیة بالمدینة المنورة، ب یتا.
16 . المهدیة فی الإسلام، محمدحسن سعد، دارالکتب العربی، 1373 ق.
17 . المهدی وفقه أشراط الساعة، محمد احمد اسماعیل المقدم، دار العالمیة، مصر، 1423 .
18 . المهدی حقیقة لا خُرافة، محمد احمد اسماعیل المقدم، مکتبة التربیة الاسلامیة
لاحیاء التراث الاسلامی، 1411 ق.
19 . أشراط الساعة، یوسف بن عبدالله وابل، دار ابن ا ج لوزی، 1989 م.
20 . نقد احادیث مهدویت از نگاه اهل سنت، محمد یعقوب بشوی، مرکز جهانی علوم
اسلامی، 1384 ش.