واکاوی اقدامات فرهنگی ام المؤمنین ام سلمه

گزارش نشست علمی ارائه و نقد مقاله «واکاوی اقدامات فرهنگی ام المؤمنین ام سلمه»

به مناسبت هفته پژوهش سومین جلسه از سلسله نشست های ارائه و نقد مقالات دانش پژوهان مؤسسه آموزش عالی ائمه اطهار علیهم السلام با عنوان «اقدامات ام‌سلمه درحمایت و دفاع از اهل‌بیت» یکی از مقالات مستخرج از کلان پروژه «بازپژوهی شخصیت ام سلمه در تاریخ اسلام» برگزار شد. این مقاله با ارائه حجت الاسلام و المسلمین محمد عبیداوی دانش پژوه سطح 3 کلام و مذاهب اسلامی و نقد مقاله توسط حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید محمد سلطانی دکترای تاریخ اسلام از دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام و دبیر علمی جلسه حجت الاسلام و المسلمین محمد افشاری دانش آموخته سطح 4 تاریخ و سیره پیامبر اعظم (صلوات الله علیه و اله) روز چهار شنبه 15 آذرماه ساعت 14 در موسسه آموزش عالی ائمه اطهار (علیهم السلام)، مدرس 2 برگزار شد.

این جلسه با تلاوت قرآن توسط ارائه دهنده و مقدمه دبیر علمی آغاز شد. نویسنده مقاله در تبیین مقاله خود گفت:

ام سلمه یکی از شخصیت­های برجسته تاریخ اسلام و یکی از امهات مؤمنین می­باشد. از این شخصیت در طول زندگی در کنار پیامبر اکرم ص و سال­های پس از رحلت آن حضرت اقدامات مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی گزارش شده است.

ایشان در مورد سؤال و نتیجه پژوهش چنین توضیح داد:

سؤال این است که اقدامات فرهنگی ام سلمه چه بوده و چه اموری را در­­ برگرفته است؟ ما در این پژوهش  به دنبال پاسخ به این پرسش با بهره­گیری از منابع کتابخانه­ای و با روش توصیفی­- تحلیلی بودیم. یافته­های پژوهش نیز نشان می­دهد که ام المؤمنین ام سلمه در طول حیات خود نسبت به امور جامعه اسلامی و مسلمانان حساس بوده و اقدامات فرهنگی مهمی مانند نقل سیره نبوی، تبیین احکام اسلامی، تبیین جایگاه و فضایل امام علی ع، حضرت زهرا س، امام حسن ع و امام حسین ع، جلو­گیری از سب و لعن امام علی ع، ترویج تفکر شیعی، تربیت فرزندان و شاگردان پیرو خط ولایت، بزرگداشت مقام و منزلت شهدا و ترویج علوم و معارف قرآن را مورد توجه قرار داده وبرای نهادینه کردن آنها در جامعه تلاش کرده است.

در ادامه ناقد مقاله دکتر سلطانی ضمن تشکر از زحمات نویسنده نکاتی در مورد نقد مقاله بیان کرد:

1. سوال اصلی را حتی الامکان در قالب یک جمله بگویید: سؤال این است که اقدامات فرهنگی ام سلمه چه بوده و چه اموری را دربرگرفته است؟

2. بد نیست منابع کتابخانه ای قدری توصیف میشد مثلا حدیثی و تاریخی فریقین یا ...

3. مراد از فرهنگ باید بیان شود که بهره گیری از قالب شعر در بیان حقایق هم عرض سایر موارد نیست بلکه یک بحث روشی است. (چارچوب نظری و در نتیجه سامان دهی تحقیق مهمند). و لذا باید مراد از فرهنگ مشخص شود که کدام یک از مؤلف های آن مد نظر است؟ دانش، دین و باور، ادبیات و هنر، قوانین، آداب و رسوم.

4. در بحث تربیت فرزندان ولایی باید نقش ام سلمه در ولایی کردن آنها تبیین شود وگرنه صرف خوب بودن فرزند نشان نقش مادر نیست.

در پایان جلسه دبیر علمی جلسه از نویسنده مقاله و ناقد و معاونت پژوهش موسسه تشکر کردند.