واکاوی فقهی حکم تأسیس بانک ذخیره‌سازی شیر مادران از منظر فریقین
نویسندگان
حامد میرزاخان
دانش‌آموخته سطح چهار، فقه و اصول، حوزه علمیه قم، مدیر کارگروه فقه روان‌شناسی، مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، قم.
محمد علی قاسمی
دانش‌آموخته دکتری، رشته قرآن و سیاست، جامعة المصطفی العالمیه، مدیر گروه فقه پزشکی، مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، قم.
سجاد طاهری محجوب
دانش‌آموخته سطح چهار، فقه و اصول، حوزه علمیه خراسان.
چکیده
تأسیس بانک شیر مادران به‌عنوان نهادی برای جمع‌آوری، پردازش و توزیع شیر مادر به نوزادان نیازمند، با چالش‌های فقهی مهمی مواجه است. توسعه این مراکز اگرچه می‌تواند به حل مشکل تغذیه نوزادان نارس و بهبود شاخص‌های سلامت کمک کند، اما پرسش‌های جدی به وجود آورده؛ مانند اینکه آیا تأسیس بانک شیر مادران و استفاده از شیرهای ذخیره‌شده در آن از منظر فقه شیعه و سنی، با چه شرایط و ضوابطی جایز است؟ که بررسی اجتهادی آنها از دیدگاه فقه امامیه و مقارنه آن با دیدگاه‌های اهل‌سنت اهمیت و ضرورت دارد؛ لذا آرای فقهای متقدم و معاصر هر دو مذهب و استدلال‌های آنها، مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت و این نتیجه به دست آمد که با وجود اختلاف‌نظرهای موجود، در صورت رعایت شرایط خاص، از جمله عدم تحقق یقینی رضاع و پیشگیری از اختلاط انساب، تأسیس بانک شیر مادران از منظر فقهی جایز است. همچنین دو دیدگاه عمده در فقه امامیه به دست آمد؛ دیدگاه محتاطانه: با استناد به عمومات رضاع، تأسیس بانک شیر را موجب محرمیت و در نتیجه حرام می‌داند. دیدگاه مشهور: با شرط عدم تحقق یقینی رضاع (به دلیل عدم مکیدن مستقیم) و رعایت ضوابط شرعی، قائل به جواز است؛ اکثر فقها با استناد به قاعده «الضرر لایزال بالضرر» و «درء المفاسد مقدم علی جلب المصالح» و نگرانی از اختلاط انساب، تأسیس بانک شیر را منع کرده‌اند، برخی از فقهای معاصر با وضع شرایط دقیق، امکان جواز محدود را مطرح کرده‌اند.
برای دریافت اصل مقاله وارد لینک شوید
