پذیرش مقاله حجج اسلام حریزاوی و بداشتی و سرکار خانم صادقی در دو فصصلنامه مطالعات مقارنه ای مذاهب اسلامی

موضوع: نقد تفسیر ظاهرگرایانۀ صفات خبری با محوریّت رؤیت خدا از منظر شیخ صدوق(ره)
نویسندگان

قاسم حریزاوی  
دانشجوی دکتری کلام اسلامی دانشگاه قم 

علی الله بداشتی

استاد تمام دانشگاه قم 

مرضیه صادقی

دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه قم 

چکیده

یکی از موضوعات صفات خبری، بحث رؤیت خدا است که از مباحث مهم علم کلام است و اختلافات زیادی نیز در مورد رؤیت خدا میان مذاهب اسلامی وجود دارد. مثل این که آیا در این دنیا و آخرت، انسان‌ها می‌توانند خداوند را با چشم ببینند یا خیر؟ و اگر خداوند قابل رؤیت است، چگونه این امر اتفاق می‌افتد؟ دیدگاه مذاهب اسلامی در این مورد چیست؟ شیخ صدوق در این مورد چه نظراتی بیان کرده است؟ لذا هدف اصلی در این مقاله، پاسخ به این سؤالات است که با روش توصیفي‌ ـ تحلیلی و جمع‌آوری کتابخانه‌ای به این نتایج دست یافته است. برخی از این متکلّمان باتوجّه به ظاهر آیات خبری، قائل هستند که دیدن خداوند امری ممکن است و به دلایل عقلی و نقلی استناد کرده‌اند. ولی امامیّه قائل هستند که نباید به ظاهر آیات توجّه کرد؛ بلکه باید این آیات را به تأویل برد. ازجمله کسانی که ظاهر آیات خبری را به تأویل برده است، شیخ صدوق می‌باشد. وی در کتاب‌های خود باتوجّه به دلایل عقلی و نقلی، دیدگاه‌های موافقان رؤیت خداوند را رد کرده است. لذا وقتی شیخ صدوق با مسئلۀ تشبیه خداوند با مخلوقات عالم مواجه می‎شود، به فراخور جنس این شبهه به نقل و عقل استدلالی رجوع کرده و اثبات می‎کند که هیچ جهتی از جهات باری‌تعالی نمی‌تواند به مخلوقاتش شباهت داشته باشد و دیدن او امری غیرممکن و محال است ولی رؤیت الهی با معرفت قلبی و شهودی امکان‌پذیر است.

برای دریافت اصل مقاله وارد لینک شوید