موضوع: بررسی تطبیقی نظریۀ «علم مقدّس» سنّت‌گرایان و نظریۀ «علم دینی» فرهنگستان علوم اسلامی
نویسندگان
محمد شریفانی
دانشیار، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه، تهران، ایران
علی عباس آبادی
دانش‌آموخته‌ی دکتری کلام اسلامی دانشگاه قم
چکیده
رابطۀ علم و دین و مسئلۀ تولید علم دینی، یکی از پربحث‌ترین موضوعات حوزۀ معرفت‌شناسی است. عموم علم‌شناسان را می‌توان در دو دستۀ کلّیِ قائلان به علم دینی و منکران علم دینی قرار داد. کسانی که قائل به وجود علم دینی هستند، نظریات متفاوتی در این‌باره ابراز نموده‌اند که نظریۀ علم مقدّس سنّت‌گرایان و نظریۀ علم دینی فرهنگستان علوم اسلامی، جزو مهم‌ترین آنها به‌شمار می‌آیند. سنّت‌گرایان، علمِ مقدّس را علمی می‌دانند که از توجّه به حقایق بی‌زمان و بی‌مکان عالَم پدید آمده باشد؛ عالَم را سلسله‌مراتبی ببیند و معنا را بر مادّه مقدّم بدارد. فرهنگستان نیز علمِ دینی را علمی تعریف می‌کند که از اراده‌های متوجّه به خداگرایی و تحت ولایت حق ایجاد شده باشد. اگرچه این دو نظریه در باور به علم دینی و نفی علوم جدید مشترکند، امّا تعریف ایشان از دین و سنّت و قلمرو آنها، تقدّم یا عدم تقدّم اراده بر ادراک، خیر و شر دیدن جهان یا تشکیکی دیدن خیر در آن، و نهایتاً اعتقاد و باور به تمدن‌های گذشته و علوم باستانی و یا عدم باور به دینی بودن علوم سنّتی، چهار تفاوت جدّی میان این دو نظریه پدید آورده است.
برای دریافت اصل مقاله وارد لینک شوید.
