پذیرش مقاله حجج اسلام محمدی بلبان‌آبادی و کیخا در دو فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات مقارنه ای مذاهب اسلامی

بررسی تطبیقی خیار رؤیت از دیدگاه فقه شافعی و فقه امامیه
نویسندگان

محمدرضا کیخا 
هیات علمی گروه فقه و مبانی حقوق دانشگاه سیستان و بلوچستان 

فراست محمدی بلبان‌آباد

دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق 

چکیده

خیار رؤیت، اختیار فسخ یا پذیرش معامله در مواقعی است که شخص، مبیع را ندیده خریده است؛ با گسترش خرید و فروش‌های اینترنتی در عصر حاضر خیار رؤیت کاربردی‌تر از گذشته است. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی با تطبیق دیدگاه‌های فقهای شافعیه و امامیه در رابطه با این نوع معامله، به این یافته‌ها رسیده که جمهور فقهاي امامیه، بنا بر روایات و اجماع و حدیث نفی ضرر، بر صحت بیع غائب موصوف و استفاده از خیار رؤیت، رأی داده‌اند؛ اما در مذهب شافعیه دو قول متفاوت وجود دارد، شافعی در قول مشهورش، از بیع غائب به علت غرری بودن آن منع و بر عدم صحت آن به ادله روایی نظیر نهی از بیع غائب به ناجز استناد كرده است، اما در قول قدیم که بسیاری از فقهای شافعیه نیز آن را پذیرفته‌اند و بیع غائب را جایز دانسته و به آیه و روایاتی در این زمینه استناد كرده‌اند. در شروط و ثبوت خیار رؤیت و فوریت آن، به‌طورکلی مابین فقهای هر دو فرقه اتفاق‌نظر وجود دارد؛ اگر چه اقوال مخالفی نیز در این زمینه وجود دارد. در کل بیع غائب و خیار رؤیت با رعایت شرایط آن جایز و مجزی است.

برای دریافت اصل مقاله وارد لینک شوید.