موضوع: كنش‌گري خلفاي نخستين در ترويج گفتمان برتري قريش، با تكيه بر متون كهن فريقين
نویسنده
ابراهیم رضائی کلیری
حوزه علمیه قم . دانش‌پژوه سطح 4 شیعه شناسی مرکز تخصصی شیعه شناسی حضرت آیت الله مکارم شیرازی
چکیده
قریش در دوران جاهلیت از جایگاه ویژه¬ای در میان قبایل عرب برخوردار بود. مخالفت گسترده و طولانی مدت قریش با دعوت پیامبر اکرم حتی پس از گسترش اسلام در عصر نبوی، مایۀ فروکاهی این جایگاه شد، اما به حکومت رسیدن خلفای نخستین با تلاش فزایندۀ آنان در راستای احیای موقعیت پیشین قریش همراه گردید. تبیین گونه‌های مختلف کنشگری خلفای سه‌گانه در این زمینه می‌تواند مهم‌ترین عامل ترویج برتری قریش در سده‌های نخستین اسلام را به تصویر بکشد. پژوهش پیش رو با بهره‌گیری از روش توصیفی - تحلیلی و با تکیه بر متون کهن فریقین، اقدامات خلفای نخستین در این راستا را در دوران حکومتشان تبیین و تحلیل کرده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد، خلفای نخستین با روش‌های مختلفی مانند ترویج روایت «الائمة من قریش»، تثبیت فضل و برتری قریش با تکیه بر نسب و جایگاه آنان در جاهلیت، تأکید بر خواندن و نوشتن قرآن به لغت قریش، انتخاب کارگزاران و فرماندهان قرشی و تقویت اقتصادی آنان، سعی در ترویج گفتمان برتری قریش نموده‌اند.
برای دریافت اصل مقاله وارد لینک شوید
