سر فصل عنوان درس: مبانی و قواعد تفسیری

عنوان درس: مبانی و قواعد تفسیری
تعداد واحد: ۲
اهداف:
آشنایی با مفاهیم و مسائل مهم حوزه مبانی و قواعد تفسیر قرآن کریم.

شناخت مبانی و اصول معتبر در تفسیر و علوم قرآن.

آشنایی با قواعد و ضوابط فهم صحیح آیات قرآن.

توانایی تشخیص و تحلیل مبانی تفسیری مکاتب مختلف.

آشنایی با روش‌های اجتهادی در تفسیر قرآن.

ایجاد زمینه برای پژوهش‌های تخصصی‌تر در حوزه تفسیر.

تقویت مهارت‌های علمی برای پاسخگویی به شبهات تفسیری.

آشنایی با منابع معتبر مبانی و قواعد تفسیر و روش استفاده از آن‌ها.

سرفصل‌ها:
تعریف تفسیر و تفاوت آن با تأویل و ترجمه.

ضرورت و اهمیت مبانی و قواعد تفسیری.

اقسام مبانی تفسیری (مبانی کلامی، فلسفی، ادبی، تاریخی و ...)

منابع تفسیر قرآن (قرآن، سنت، عقل، اجماع و ...)

شرایط و ویژگی‌های مفسر قرآن.

قواعد عمومی تفسیر (مانند توجه به سیاق آیات، ناسخ و منسوخ، محکم و متشابه، مطلق و مقید، عام و خاص و ...)

روش‌های تفسیری (تفسیر قرآن به قرآن، تفسیر روایی، تفسیر عقلی و ...)

آسیب‌شناسی تفسیر و انحرافات تفسیری.

معرفی اجمالی مکاتب تفسیری و تفاوت‌های آن‌ها.

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری.

منابع پیشنهادی:
التمهید فی علوم القرآن، آیت‌الله معرفت

مبانی و روش‌های تفسیر قرآن، آیت‌الله سبحانی

درآمدی بر تفسیر و علوم قرآن، دکتر محمدعلی رضایی اصفهانی

پژوهشی در مبانی و روش‌های تفسیر قرآن، آیت‌الله معرفت

قرآن کریم

روش تدریس و ارزشیابی:
تدریس به صورت موضوعی و تحلیلی

بحث و گفت‌وگو پیرامون مبانی و قواعد تفسیری

ارائه تحقیق یا مقاله کوتاه

آزمون کتبی پایان ترم