عنوان درس: تاریخ اسلام در سه قرن اول هجری
مقدار ساعت درس: 32 ساعت
نوع درس: نظری
پیش نیاز: ندارد
هدف: بررسی و تحلیل مه مترین وقایع اختلافی تار خ یی میان مذاهب اسلامی در سه قرن
خ نست با تأکید بر تبی ن ی دیدگاه معصوم ن ی علیهم السلام در این وقایع
سرفص لها:
1. کلیات: )مفاهیم، اهمیت و ضرورت، پیشینه و منابع(
2. وقایع عصر پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم:
2.1 . یوم الانذار و تعی ن ی امام علی علیه السلام به عنوان خلیفه و جانش ن ی؛
2.2 . خ نست ن ی ایمان آورندگان به پیامبر؛
2.3 . هجرت پیامبرصلی الله علیه و آله؛
2.4 . احد، خیبر، صلح حدیبیه، جیش اسامه؛
2.5 . واقعه غدیر.
3. وقایع عصر خلفا:
3.1 . سقیفه بنی ساعده؛
3.2 . شهادت حضرت زهراء علیها السلام؛
3.3 . جن گهای رده؛
3.4 . نحوه انتخاب خلفاء؛
3.5 . محدثات زمان خلفاء؛
3.6 . فتوحات خلفا.
4. وقایع عصر حکومت بنی امیه:
238
کلیات، برنامه درسی و سرفصل دروس رشت هها و گرای شهای تخصصی
حوزه دانشی «کلام، ادیان، مذاهب و فرق » )جلد دوم(
4.1 . محدثات امویان )سب و لعن، جعل حدیث و...(؛
4.2 . صلح امام حسن علیه السلام؛
4.3 . قیام امام حس ن ی علیه السلام؛
4.4 . قیام م خ �تار؛
4.5 . قیام زید.
5. وقایع عصر حکومت بنی عباس:
5.1 . محدثات بنی عباس )سب و لعن، خ تریب قبور علویان و منع زیارت، جعل
حدیث و...(؛
5.2 . قیا مهای علویان؛
5.3 . ولایت عهدی امام رضا علیه السلام.
6. عصر غیبت:
6.1 . غیبت صغری؛
6.2 . غیبت کبری.
روش تدریس: عمومی
ابزار و امکانات: مرسوم
م ن ت آموزشی: ندارد
منبع اصلی:
1. تاریخ تحلیلی صدر اسلام، محمد نصیری، دفتر نشر معارف انقلاب ۱۳۹۳ش.
2. تاریخ اسلام تا پایان غیبت صغری، غلامحس ن ی محرمی، مؤسسه آموزشی پژوهشی
امام خمینی رحمة الله علیه، قم، 1387 ش.
239
رشتۀ مذاهب اسلامی )سطح سه(
3. تاریخ اسلام، محمدهادی یوسفی غروی، مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی رحمة
الله علیه، سال 1392 ش.
4. الوجیز فی تاریخ الاسلام، سید منذر حکیم، قم، نشر جامعه المصطفی العالمیه،
1392 ش.
5. احتجاج، احمد بن علی طبرسی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، 1381 ش.
6. تاریخ اسلام از سقیفه تا کربلا، مهدی پیشوایی، نشر معارف، 1393 .
7. انسان 250 ساله، مقام معظم رهبری دامت برکاته، صهبا، چاپ شصت و دوم،
.1397
منبع فرعی:
1. فرو غ ابدیت، آیت الله جعفر سبحانی، بوستان کتاب، قم، 1373 ش.
2. ناگفته هایی از سقیفه، ج نم الدین طبسی، قم، نشر دلیل ما، 1397 ش.
3. وقعه ا ج لمل، محمد بن محمد بن نُعمان )شیخ مفید(، قم، کنگره شیخ مفید،
1371 ش.
4. مبانی و روش اندیشه امام صادق علیه السلام، جمعی از نویسندگان )به اهتمام
احمدپاکتچی(، تهران، دانشگاه امام صادق علیه السلام، 1391 .
5. سازمان وکالت و نقش آن در عصر ائمه علیهم السلام، محمد رضا جباری، مؤسسه
امام خمینیرحمه الله علیه، 1382 .
6. نقش ائمه علیهم السلام در تهذیب احادیث نبویصلی الله علیه و آله، نور الله علیدوست
خراسانی، دانشگاه امام صادق علیه السلام، 1390 .
7. الحیاه السیاسیة للامام الرضا علیه السلام، علامه سید جعفر مرتضی عاملی، قم،
مؤسسه النشر الاسلامی، 1403 ق.
8. نگاهی به زندگانی سیاسی امام جواد علیه السلام، علامه سیدجعفر مرتضی
عاملی، ترجمه محمد حسینی، جامعه مدرس ن ی، 1365 .
240
کلیات، برنامه درسی و سرفصل دروس رشت هها و گرای شهای تخصصی
حوزه دانشی «کلام، ادیان، مذاهب و فرق » )جلد دوم(
9. تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهمعجل الله تعالی فرجه الشریف، جاسم حس ن ی،
ترجمه محمدتقی آیه اللهی، امیر کبیر، چاپ چهارم، 1386 .
10 . وقعه الصف ن ی، نصر بن مزاحم، بیروت، المؤسسه العربیه الحدیثه، 1341 ش.
11 . نقش ائمه علیهم السلام در احیاء دین، علامه سید مرتضی عسکری، ایران مصور،
.1370
12 . تحلیلی از زندگانی سیاسی امام حسن م ج �تبی علیه السلام در عهد رسول خدا صلی
الله علیه و آلهو خلفای ثلاثه، جعفر مرتضی عاملی، ترجمه محمد سپهری، تهران، سازمان تبلیغات
اسلامی، 1369 .
13 . تاریخ قیام و مقتل جامع سید الشهداء، مهدی پیشوایی و همکاران، مؤسسه امام
خمینیرحمه الله علیه، 1391 .
14 . الصحیح من سیره النبی الاعظمصلی الله علیه و آله، سید جعفر مرتضی، مؤسسه
دارالحدیث، سازمان چاپ ونشر، چاپ یکم، 1426 ق.
15 . الصحیح من سیره الامام علی علیه السلام، سید جعفرمرتضی، مرکز نشر و ترجمه
آثار علامه محقق، چاپ یکم، 1394 .
16 . تاریخ الیعقوبی، احمد بن اسحاق یعقوبی، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی،
.1395
17 . تاریخ الطبری )تاریخ الأمم و الملوک(، محمد بن جریر طبری، مؤسسه عزالدین،
1413 ق.
18 . تاریخ مذاهب اسلامی، محمد ابوزهره، مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب،
.1384