عنوان درس:
حدی ثشناسی تطبیقی 2
مقدار ساعت درس: 32 ساعت
نوع درس: نظری
پیش نیاز: ندارد
هدف: شناخت اصطلاحات خاص حدیثی فریق ن ی و قواعد و رو شهای مؤثر در فهم
احادیث
سرفص لها:
1. کلیات: اهمیت و ضرورت بحث
2. مباحث مقدماتی:
2.1 . تعریف مصطلح الحدیث؛
2.2 . تاریخ و پیشینه مصطلح الحدیث؛
2.3 . منابع مهم مصطلح الحدیث فریق ن ی.
3. أقسام خبر:
3.1 . متواتر و شرایط آن؛
3.2 . خبر واحد و شرایط آن.
4. اقسام خبر واحد )صحیح، موثق، حسن، ضعیف(
5. اصطلاحات سندی حدیث:
5.1 . اصطلاحات اتصال سند: مسند، متصل، عالی، نازل، مضمر، مفرد،
موقوف، مرفوع، مشهور، عزیز... ؛
5.2 . اصطلاحات انقطاع سند: معلق، منقطع، معضل، مرسل، مدلس، موضوع
و... ؛
5.3 . اصطلاحات متنی و سندی: معلل، مدرج، مصحف، مزید... ؛
246
کلیات، برنامه درسی و سرفصل دروس رشت هها و گرای شهای تخصصی
حوزه دانشی «کلام، ادیان، مذاهب و فرق » )جلد دوم(
5.4 . شرایط تحمل روایت: سماع، قرائت، اجازه، مناوله، اجازه، کتابت،
وجاده... .
6. حدیث موضوع و اسباب آن
7. حدیث مرسل و اعتبار آن
8. فقه الحدیث:
8.1 . تبی ن ی غریب الحدیث، مشکل الحدیث، م خ �تلف الحدیث؛
8.2 . اطمینان از صدور خبر، اطمینان از جهت صدور خبر، اطمینان به ظهور در
معنی مورد نظر، در نظر گرف ن ت سایر دلایل و راه جمع ب ن ی آ نها ، اجتهاد و ذوق
فقهی در فهم حدیث.
9. اسرائیلیات در احادیث:
9.1 . تعریف اخبار اسرائیلی و راه شاخت آ نها ؛
9.2 . شخصی تهای مؤثر در شک لگیری اسرائیلیات.
روش تدریس: عمومی
ابزار و امکانات: مرسوم
م ن ت آموزشی: ندارد
منبع اصلی:
1. اصول الحدیث واحکامه، آیت الله جعفر سبحانی، مؤسسه امام صادق علیه السلام،
1428 ق.
2. روش فهم حدیث، عبدالهادی مسعودی، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم
انسانی دانشگاهها، دانشکده علوم حدیث، ۱۳۸۴.
247
رشتۀ مذاهب اسلامی )سطح سه(
3. اصول و قواعد فقه الحدیث، محمدحسن ربانی، قم: بوستان کتاب )انتشارات دفتر
تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم(، ۱۳۸۳.
4. تدریب الراوی، عبدالرحمن بن ابی بكر سیوطی، دار الفکر، بیروت، چاپ یکم،
2014 م.
5. علم الدرایه تطبیقی، سید رضا مودب، انتشارات مرکز جهانی علوم اسلامی، 1392 ش.
6. سید علیرضا حسینی شیرازی، اعتبار سنجی احادیث شیعه، سمت، تهران، 1398 ش.
7. الكفایة فی علم الروایة، ابوبکر احمد بن علی بن ثابت )خطیب بغدادی(، دائرة
المعارف العثمانیة، حیدر آباد، 1357 ق.
8. أبو عمرو عثمان بن عبد الرحمن الشهرزوری، مقدمة ابن الصلاح، تحقیق: نور الدین
عتر، دار الفكر المعاصر، بیروت، 1397 ق.
9. ابن حجر عسقلانی، خ نبة الفكر فی مصطلح اهل الاثر، تحقیق: عبدالحمید بن صالح
بن قاسم، دار ابن حزم، بیروت، 1427 ق.
10 . النكت علی مقدمة ابن الصلاح، بدرالدین عبدالله بن بهادر، تحقیق: زین العابدین بن
محمد بلا فریج، الریاض أضواء السلف، 1419 ق.
منبع فرعی:
1. تدریب الراوی، عبدالرحمن بن ابی بكر سیوطی، دار الیسر، مدینه، 1437 ق.
2. قواعد الحدیث، محی الدین موسوی غریفی، قم، مؤسسه سیدة المعصومةسلام الله
علیها، 1386 ق.
3. تحریر علوم الحدیث، عبدالله بن یوسف جریع، مؤسسه الریان، 1388 ش.
4. دانش حدیث، مدرسان دانشکده علوم حدیث، نشر جمال، چاپ پنجم، 1396 .
5. الکفایه فی علم الدرایه، ابوبکر احمد بن علی بن ثابت )خطیب بغدادی(، بیروت، دار
الکتاب العربی، 1405 ق.