اشاره نکردن بخاری در صحیح خود به  واقعه غدیر

شبهه:  اشاره نکردن بخاری در صحیح خود به  واقعه غدیر: این شبهه مطرح می‌شود که اگر حدیث غدیر دلالت بر امامت و ولایت علی(ع) دارد، چرا بخاری آن را در صحیح خود ذکر نکرده است؟

پاسخ:

• معیار صحت حدیث صرفاً ذکر در صحیح بخاری نیست: این شبهه بر این فرض استوار است که اگر حدیثی در صحیح بخاری نیامده باشد، پس آن حدیث معتبر نیست. اما این یک معیار علمی و منطقی نیست. به عنوان نمونه، حدیث ثقلین که از احادیث معتبر نزد فریقین است نیز در صحیح بخاری نیامده و هیچ مسلمانی آن را رد نمی‌کند. بنابراین، نبود حدیث غدیر در صحیح بخاری نمی‌تواند به معنای بی‌اعتباری آن باشد.
• بخاری تعهد به نقل همه احادیث صحیح نداشته است: خود بخاری در مقدمه صحیح بخاری و شارحان او مانند ابن حجر مکی تصریح کرده‌اند که بخاری فقط بخشی از احادیث صحیح را در کتاب خود آورده است و برای جلوگیری از طولانی شدن کتاب، بسیاری از احادیث صحیح را ذکر نکرده است. به همین دلیل، نبود حدیث غدیر در صحیح بخاری به معنای نادرستی یا ضعف سند آن نیست.
• احادیث غدیر در کتب معتبر دیگر اهل سنت نقل شده است: حدیث غدیر در کتب معتبر دیگری مانند صحیح مسلم، سنن نسائی، ترمذی، ابن ماجه و مسند احمد حنبل نقل شده است. حتی محمد ناصر الدین الألبانی، حدیث‌شناس اهل سنت، صحت سند حدیث غدیر را تأیید کرده و گفته است که سند آن بر اساس معیارهای بخاری صحیح است ولی بخاری آن را نقل نکرده است.
• علت عدم ذکر حدیث غدیر در صحیح بخاری می‌تواند انگیزه‌های سیاسی و طایفه‌ای باشد: برخی پژوهشگران و علمای اهل سنت نیز معتقدند که بخاری به دلایل سیاسی و تعصبات مذهبی ممکن است از نقل برخی احادیث، از جمله حدیث غدیر، خودداری کرده باشد. به عنوان مثال، بخاری حتی از نقل حدیث امام صادق(ع) که معاصر او بوده است، خودداری کرده است.

حدیث غدیر از نظر سند و دلالت بسیار قوی است: این حدیث از احادیث متواتر و معتبر است که توسط جمع کثیری از صحابه نقل شده و در منابع شیعه و سنی جایگاه ویژه‌ای دارد. این حدیث به روشنی بر خلافت و ولایت بلافصل امام علی(ع) دلالت دارد.

جمع‌بندی
بنابراین، نبود حدیث غدیر در صحیح بخاری دلیل بر بی‌اعتباری آن نیست، زیرا:

صحیح بخاری جامع همه احادیث صحیح نیست.

حدیث غدیر در کتب معتبر دیگر اهل سنت نقل شده است.

سند حدیث غدیر از نظر علم رجال و حدیث‌شناسی معتبر است.

انگیزه‌های سیاسی و طایفه‌ای ممکن است باعث عدم نقل آن در برخی کتب شده باشد.

این پاسخ‌ها نشان می‌دهد که معیار اعتبار حدیث، صرفاً ذکر آن در صحیح بخاری نیست و حدیث غدیر به عنوان یکی از مهم‌ترین احادیث در موضوع ولایت و امامت، از اعتبار بالایی برخوردار است